دانستنی های سرماخوردگی ۲ :

در ادامه مبحث سرماخوردگی و باتوجه به فصل شیوع آن و متاسفانه با توجه به این مساله که در کشور ما برای سرماخوردگی آنتی بیوتیک و دگزامتازون به شکل وسیعی استفاده میشود ، در این قسمت به بحث درمان و سایر نکات مربوط به آن می پردازیم.

درمان سرماخوردگی چیست؟ آیا درمان خانگی برای آن وجود دارد؟

هیچ درمانی برای سرما خوردگی وجود ندارد. سرماخوردگی به‌خودی‌خود و با کمی استراحت و گذشت زمان از بین خواهد رفت. درمان­های خانگی فقط علائم را سبک­ خواهد کرد و این در حالی است که بدن در حال دفع عفونت است.

درمان خانگی سرماخوردگی شامل استراحت و نوشیدن مقدار زیادی مایعات است. درمان­ های دیگر برای نوجوانان و بزرگسالان شامل استفاده از ضدالتهاب لوزه، اسپری گلو، قطره سرفه و شربت سرفه است که باعث تخفیف علائم می­ شوند اما سرماخوردگی را درمان نکرده و حتی زمان بهبودی را نیز کاهش نمی­ دهند. قرقره کردن آب­ نمک ولرم به تسکین گلودرد کمک می­کند. Decongestants ها مانند سودوافدرین یا آنتی­ هیستامین­ ها برای آبریزش و احتقان بینی مناسب هستند و همچنین از اسپری آب­نمک بینی نیز می­ توان استفاده کرد. این نکته حائز اهمیت است که درمان­های دیگر ممکن است عوارض جانبی نامطلوبی را به همراه داشته باشد به همین دلیل باید تحت نظر پزشک از آن­ها استفاده گردد. زنان باردار برای استفاده از این داروها باید با پزشک خود مشورت نمایند.

استامینوفن و ایبوپروفن مسکن­ هایی هستند که در زمان وجود تب، گلودرد، سردرد و بدن‌درد مورد استفاده قرار می­گیرند.

برای درمان نوزادان و کودکان خردسال نیز باید آن­ها را تشویق به استراحت و نوشیدن مایعات فراوان کنیم تا بدن آن­ها دچار کم­ آبی نشود. استفاده از دستگاه­ های مکش برای خارج ساختن ترشحات بینی نوزادان توصیه می‌گردد. داروهایی مانند استامینوفن و ایبوپروفن با توجه به سن و وزن کودک برای کاهش درد و تب توسط پزشک تجویز می­شوند. داروی آسپیرین و داروهایی که حاوی آسپیرین هستند را برای کودکان استفاده نکنید، چراکه ندرتاً این داروها منجر به سندروم Reye’s می­شود که به حساسیت و نهایتاً مرگ این گروه سنی می­شود منتهی می‌گردد. داروهای ضد سرفه و سرماخوردگی برای نوزادان و کودکان خردسال توصیه نمی­شود. اداره­ ی کل غذا و داروی آمریکا و تولیدکنندگان دارو توصیه می­کنند که داروهای ضد سرفه و سرماخوردگی برای کودکان زیر ۴ سال تجویز نشود، چراکه گاهی منجر به عوارض جانبی جدی شده که گاهی اوقات روی کل زندگی فرد تأثیر ناخوشایندی خواهد داشت. درمان­های جایگزین برای جلوگیری و درمان سرماخوردگی مانند مصرف ویتامین C، روی پیشنهاد شده ­اند. بنابراین این درمان­ های جایگزین را می­توانید با پزشک در میان بگذارید.

آیا مصرف آنتی­ بیوتیک­ ها راه مناسبی برای درمان سرماخوردگی است؟

خیر. آنتی­ بیوتیک­ ها هیچ نقشی در درمان سرماخوردگی ندارند. آنتی ­بیوتیک­ ها فقط برای درمان بیماری­ هایی مناسب است که باکتری­ ها باعث به وجود آمدن آن شده باشند و این در حالی است که دلیل سرماخوردگی وجود ویروس در بدن است. آنتی  ­بیوتیک ­ها نه تنها کمکی به درمان سرماخوردگی نمی­ کنند، بلکه گاهی اوقات باعث ایجاد واکنش ­های حساسیتی مزمن می­ شوند که برخی از آن­ها کشنده هستند. علاوه بر آن مصرف آنتی­ بیوتیک­ ها هنگامی که نیازی به آن­ها نیست، باعث رشد برخی باکتری­ هایی می­شوند که بدن را در مقابل آنتی­ بیوتیک مقاوم می­ سازند. به همین دلیل و دلایل دیگر، محدود ساختن مصرف آنتی­ بیوتیک به زمانی که بدن به آن­ها نیاز دارد حائز اهمیت است.

گاهی اوقات علائم عفونت­ های باکتریایی مانند سینوزیت یا عفونت گوش میانی می‌تواند در پی یک سرما خوردگی به وجود بیاید و در این صورت مصرف آنتی­ بیوتیک باید توسط پزشک مربوطه تجویز گردد.

در چه زمانی باید از یک پزشک مشورت بگیریم؟

به‌صورت کلی سرماخوردگی می‌تواند با درمان­ های خانگی و مصرف برخی داروهای مجاز مذکور بهبود یابد. بااین‌حال اگر علائم جدی­ تری مانند تب و لرز، تب بسیار بالا، سردرد بسیار شدید، خشکی گردن، حالت تهوع، دل­ درد، تنفس سخت، درد سینه، سرگیجه و یا طولانی شدن سرماخوردگی به مدت ۱۰ روز نمایان شد، سریعاً به پزشک مراجعه نمایید. نوزادان کمتر از ۳ ماه که دچار سرما خوردگی شده­اند یا تب دارند نیز باید تحت نظر پزشک شان قرار بگیرند.

اگر تب و گلودرد بدون هیچ­گونه از علائم دیگر سرماخوردگی ظاهر شدند، فرد باید به پزشک مراجعه نماید. ممکن است این فرد دچار گلودرد میکروبی باشد که باید با مصرف آنتی بیوتیک معالجه شوند.

اگر دردی در صورت فرد وجود داشته باشد و یا همراه با قورت دادن آب دهان متوجه وجود مقداری ترشحات زرد/سبز رنگ بینی شود و این علائم همراه با وجود تب در فرد باشد، ممکن است فرد دچار عفونت سینوس یا همان سینوزیت شده باشد. این بیماری نیز با مصرف آنتی­ بیوتیک درمان می­شود.

طول دوره سرماخوردگی چقدر است؟

سرماخوردگی نیاز به زمان دارد تا دوره طبیعی خود را بگذراند و ۷ تا ۱۰ روز طول می­کشد تا فرد بیمار به طور کامل بهبود یابد. گاهی اوقات برخی از ویروس­ ها پس از سه هفته به طور کامل از بین می­روند.

عوارض سرماخوردگی چیست؟

عوارضی که ممکن است از یک سرماخوردگی به وجود آیند شامل عفونت گوش میانی یا سینوزیت است. سرماخوردگی باعث تشدید از بیماری افرادی می­شود که از تنگی نفس و یا بیماری­های مزمن ریوی رنج می­برند و به منقطع شدن تنفس و صدای خس‌خس منجر می‌گردد. گاهی اوقات سینه‌پهلو به‌عنوان عفونت ثانویه در افراد سرماخورده دیده می­ شود. در این صورت باید به پزشک مراجعه شود.

آیا ممکن است که از ابتلا به سرماخوردگی پیشگیری کرد؟

بهترین راه پیشگیری از ابتلا به سرماخوردگی دوری از افرادی است که مبتلا به این بیماری هستند. راه­ های دیگر برای پیشگیری به این صورت هستند:

• شستشوی دست به‌صورت مداوم بسیار مهم است، چراکه ویروس ­هایی را که در اثر لمس سطوح آلوده روی دست نشسته­اند را از بین می­ برد.
• ضدعفونی کردن سطوح و لوازم شخصی و استفاده مشترک نکردن از لوازم شخصی مانند حوله، دستمال و دستمال‌کاغذی.
• اجتناب از استفاده­ ی مشترک از وسیله­ هایی که در آن­ها چیزی خورده می­شود، مانند لیوان؛ و استفاده­ ی افراد بیمار از ظروف یک‌بارمصرف.
• تشویق افراد برای پوشاندن بینی و دهان به هنگام سرفه یا عطسه جهت جلوگیری از انتقال ویروس.
• اصلاح سبک زندگی مانند ترک سیگار یا کنترل استرس و اضطراب به کاهش ابتلا به سرماخوردگی نیز کمک می ­کند.

در حال حاضر هیچ واکسن مؤثری در برابر سرماخوردگی کشف نشده است.

ترجمه و تالیف : خانم دکتر زهره خواصی ، خانم نرگس یمینی

مراجع:

http://www.medicinenet.com/common_cold/article.htm